Badanie endoskopowe przeprowadzane jest się w celu obejrzenia danej struktury ciała od wewnątrz, pobrania wycinka do badań lub do wykonania drobnych zabiegów. Dzięki temu diagnosta może dokładnie obejrzeć wnętrze badanego obszaru i wykluczyć lub potwierdzić nieprawidłowości czy patologie.
Co to jest endoskopia? Jak wygląda badanie?
Endoskopia to badanie, które nie tylko pozwala pobrać materiał do dalszych badań, ale również – jeśli to konieczne – od razu przeprowadzić zabieg. Badania endoskopowe wykorzystuje się przede wszystkim w diagnozowaniu chorób układu pokarmowego, ortopedii czy w laryngologii, i polegają na wprowadzeniu do wnętrza ciała endoskopu – urządzenia, które składa się z przewodu zakończonego mikrokamerą. W zależności od celu zabiegu, można również wyprowadzić odpowiednie końcówki z narzędziami niezbędnymi do przeprowadzenia odpowiednich manewrów wewnątrz ciała.
Endoskopia to jednak ogólna nazwa zabiegów diagnostyczno-leczniczych, które polegają na badaniu wnętrza ciała przy wykorzystaniu endoskopów medycznych. Badania te dają możliwość dokładnej diagnostyki, przeprowadzania drobnych zabiegów czy pobierania wycinków do badań; w zależności zaś od badanego obszaru, można rozróżnić kilka rodzajów endoskopii, jak na przykład:
- gastroskopia – endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego,
- kolonoskopia – endoskopia dolnego odcinka przewodu pokarmowego,
- bronchoskopia – endoskopia tchawicy i oskrzeli,
- artroskopia – wziernikowanie stawów,
- endoskopia laryngologiczna – endoskopia zatok, gardła czy tchawicy,
- endoskopia kapsułkowa – badanie całego układu pokarmowego za pomocą mikrokamery, umieszczonej w połkniętej przez pacjenta kapsułce,
- endosonografia – badanie endoskopowe przy pomocy ultrasonografii.
Niektóre rodzaje endoskopii wymagają czasami zastosowania znieczulenia ogólnego, co wiąże się z dodatkowym przygotowaniem pacjenta do badania. Sam zabieg jest bardzo stresujący, dlatego bardzo istotną rolę pełni tutaj pielęgniarka endoskopowa.
Nie taki endoskop straszny…
Pracownia endoskopowa jest miejscem, gdzie odbywają się wszystkie zabiegi z tego zakresu. Niestety, tego typu badania odbierane są jako mało przyjemne dla pacjentów, co wiąże się z ich dużym stresem. Oprócz dyskomfortu osoby badanej, może to również utrudniać pracę operatorom sprzętu – zaciśnięte mięśnie, niekontrolowane odruchy lub inne reakcje organizmu wywołane stresem mogą nawet uniemożliwić przeprowadzenie tego tak ważnego badania. Dlatego też odpowiednio przeszkolona pielęgniarka jest tu nieocenionym członkiem zespołu – nie tylko asystuje lekarzowi podczas zabiegu, ale również dba o dobrostan pacjenta. Wykwalifikowana pielęgniarka uspokoi pacjenta, przygotuje go do zabiegu, zadba o niego w trakcie i tuż po badaniu. Żeby jednak móc to robić, pielęgniarka musi ukończyć odpowiedni kurs pielęgniarski, który wyposaży ją w wiedzę, umiejętności i kwalifikacje niezbędne do pracy w pracowni endoskopowej.
Endoskopia dla pielęgniarek
Pielęgniarki endoskopowe pełnią bardzo ważną rolę podczas zabiegów. Są współodpowiedzialne za organizację pracy w pracowni oraz przygotowanie i opiekę nad pacjentem w trakcie i po badaniu, biorą także czynny udział w samym badaniu i zabiegach endoskopowych. Wszystkie te umiejętności nabywa podczas kursu endoskopii dla pielęgniarek, gdzie poruszane są tematy związane z obszarem tego rodzaju diagnostyki:
- organizacja i funkcjonowanie pracowni endoskopowej oraz zasady wykonywania procedur endoskopowych,
- diagnostyka i endoskopowa terapia przewodu pokarmowego,
- diagnostyka i endoskopowa terapia dróg oddechowych,
- zastosowanie endoskopii w innych dziedzinach medycyny (w urologii, ginekologii, laryngologii, anestezjologii, ortopedii),
- Opieka nad pacjentem przed, w trakcie i po badaniu endoskopowym danego rodzaju.
Szkolenie ma na celu przygotować pielęgniarkę do samodzielnego wykonywania czynności zawodowych w pracowni endoskopowej oraz do sprawowania opieki nad pacjentem przed i po endoskopiach.
Oprócz specjalistycznej wiedzy, przydatnymi cechami osobowości jest odpowiedzialność i komunikatywność – sprzyja to profesjonalnej pracy oraz nawiązaniu dobrego kontaktu z pacjentami – należy stworzyć w gabinecie odpowiednią atmosferę, okazać zainteresowanie, życzliwość oraz poszanowanie jego godności osobistej.
Przygotowanie chorego do badań powinno uwzględniać informację o celu badania, jego przebiegu, formie znieczulenia oraz możliwości wystąpienia powikłań. Uspokojenie i uświadomienie pacjenta, że współpraca z pielęgniarką i lekarzem – w tym stosowanie się do ich zaleceń w trakcie badania – w znaczący sposób przyczynią się do sprawnego wykonania badania.
